– Giới thiệu tác giả Nguyễn Quang Sáng và truyện ngắn chiếc lược ngà: Tác phẩm được sáng tác năm 1966 khi miền Bắc đang trong thời kỳ hòa bình, miền Nam còn dưới ách thống trị của đế quốc Mỹ. Nhiều người con miền Bắc phải vào Nam tham gia cuộc kháng chiến ác liệt.
– Dẫn dắt vấn đề: Phân tích nhân vật bé Thu để thấy được tình cha con sâu nặng mà không chiến tranh nào có thể tàn phá được.
II. Thân hình
* Khái quát hoàn cảnh của Thu: Bố đi chiến đấu khi anh còn rất trẻ nên hình ảnh người cha trong anh vô cùng nhỏ bé. Gia đình chỉ cho bé xem ảnh của ba. Chính điều này đã gây ra những bi kịch giằng xé khi ba cô gái về thăm nhà ít ngày sau 8 năm xa cách.
1. Bé Thu là một đứa trẻ bướng bỉnh và bướng bỉnh
– Trong buổi đầu gặp gỡ, khi nghe tiếng ông Sáu bên xuồng, bé Thu “giật mình trông thấy”. Nó ngơ ngác lạ thường, rồi bỗng tái mét, rồi vừa chạy đi vừa kêu “mẹ ơi, mẹ ơi”.
– Còn 3 ngày ông Sáu được nghỉ phép, bé Thu ngoan cố không nhận bố:
+ Bé Thu tránh mặt ông Sáu trong khi ông Sáu luôn tìm cách an ủi. Thu không chịu gọi điện cho bố
+ Bị mẹ dọa đánh, Thu buộc phải gọi ông Sáu vào ăn cơm, kêu ông múc nước vo gạo nhưng không nói gì.
+ Bị dồn đến đường cùng, nó nhăn mặt muốn khóc nhưng vẫn tự đi lấy nước vo gạo, không chịu gọi bố.
+ Thu ném trứng cá xuống mâm, cơm bắn tung tóe, bị bố đánh nhưng Thu không khóc mà chạy sang nhà bà ngoại.
→ Bé Thu “bướng bỉnh” nhưng tràn đầy tình yêu thương với bố
2. Bé Thu có tình cha nồng nàn, mãnh liệt
– Trước khi anh Sáu đi
+ Sự trở về của hai cha con trong giờ phút chia ly ngắn ngủi mang đến cho người đọc những cảm xúc nghẹn ngào
+ Trước khi ông Sáu vào chiến khu, bé Thu đã được bà ngoại kể lại vết sẹo trên má ông Sáu. Cô lăn lộn suốt đêm không ngủ được, cô ân hận, căm thù giặc và thương cha vô hạn.
+ Bé Thu chia tay bố nhưng tâm trạng đã khác trước, không còn ương ngạnh cau có cau có nữa.
+ Tiếng gọi cha vang lên trong sâu thẳm tâm hồn bé nhỏ, niềm khao khát được làm cha bị kìm nén bỗng trỗi dậy, tiếng gọi của 8 năm chờ đợi
+ “Con bé vừa khóc vừa lao đến dang rộng hai chân ôm lấy cổ bố”. Nó hôn khắp người ông Sáu và hôn lên vết sẹo dài trên má ông
+ Hai tay bé Thu ôm chặt cổ bố, hai chân ôm chặt bố không muốn ông Sáu rời xa.
→ Bé Thu có tình thương cha mãnh liệt, vô bờ bến
III. Kết thúc
– Tác giả thành công ở nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, đặc biệt là tâm lí nhân vật thiếu nhi rất tinh tế, điều này thể hiện tình yêu thương con người của nhà văn.
– Bé Thu là nhân vật được miêu tả có nhiều chuyển biến về tâm lí. Ở cô bé là sự ngây thơ, bướng bỉnh và tràn đầy tình yêu thương cha vô bờ bến.
Tham khảo bài văn phân tích diễn biến tâm trạng của bé Thu trong truyện Chiếc lược ngà
chiếc lược ngà là một trong những tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Quang Sáng. Tác phẩm tập chung câu chuyện cảm động về tình cha con của ông Sáu trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt. Trong tác phẩm nổi bật nhất là bé Thu, một nhân vật có cá tính mạnh mẽ, có tình yêu thương cha tha thiết, mãnh liệt.
Câu chuyện tập chung hai tình huống cơ bản: hai cha con gặp lại nhau sau tám năm xa cách nhưng bé Thu không nhận ra cha, khi nhận ra, ông Sáu lại phải tiếp tục chiến đấu. Đây là tình huống cơ bản giúp bé Thu thể hiện tình cảm mãnh liệt với bố. Ở khu căn cứ, ông dồn hết tình yêu thương làm chiếc lược ngà cho con nhưng chưa kịp trao thì ông đã hy sinh. Tình huống này giúp bộc lộ tình cảm thương con của ông Sáu.
Thu là cô bé sinh ra và lớn lên trong chiến tranh nên suốt tám năm trời chỉ sống trong sự yêu thương, đùm bọc của mẹ, cô chưa một lần được gặp cha mà chỉ biết nhìn mặt cha. một bức ảnh của cha và mẹ với nhau. Bé Thu vẫn mang trong mình niềm khao khát được gặp cha, được sống trong tình yêu thương của ông. Và có lẽ điều đó sẽ thành hiện thực nếu cuộc gặp gỡ sau tám năm không có những thăng trầm. Nhưng chỉ vì chiến tranh, một vết hằn để lại trên gương mặt chị Sáu là chị không chịu nhận cha. Trước bàn tay chìa ra của Sáu, Thu cảm thấy vô cùng bất ngờ, rồi hoảng sợ, mặt mày tái mét, quay đầu bỏ chạy, kêu cứu. Phản ứng đầu tiên này có thể coi là bình thường, bởi tám năm ở chiến trường, có lẽ anh Sáu đã già đi nhiều nên chị không nhận ra. Nhưng những ngày sau đó, cô luôn tìm cách lảng tránh và nhất quyết không gọi ông Sáu là bố. Bị mẹ ép gọi bố vào ăn, anh chỉ im lặng không nói gì, khi bị đẩy ra đường và húp nước vo gạo, anh cũng linh hoạt tự làm. Đặc biệt, khi ông Sáu nhặt một cái trứng cá lên, nó đã ném ra ngoài bát cơm, làm cơm bắn tung tóe. Bị đánh, tưởng chừng nó sẽ khóc, nhìn ông Sáu với ánh mắt giận dữ, nhưng nó chỉ lặng lẽ nhặt trứng cá bỏ về nhà bà nội. Nó không nhận bất kỳ sự quan tâm nào của ông Sáu dành cho nó. Sự bướng bỉnh của bé Thu không đáng trách, bởi em còn quá nhỏ để hiểu được sự tàn khốc do chiến tranh gây ra. Tôi không thể tin đó là bố mình vì vết sẹo dài trên má khác với vết sẹo mà bố chụp với má trong bức ảnh. Vì vậy, phản ứng quyết liệt của bé Thu là hợp lý, thể hiện cá tính mạnh mẽ, tình yêu vô cùng sâu sắc.
Nhưng khi nghe bà ngoại giải thích, lý do vì sao ông Sáu không giống trong ảnh, Thu mới hiểu mình đã nhầm. Thu rất hối hận về hành động của mình, “nó nằm im, lăn lộn và thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn”. Bà ngoại là người giải đáp mọi thắc mắc và cởi mở tâm hồn trẻ thơ của bé Thu. Phản ứng không nhận ông Sáu càng quyết liệt bao nhiêu thì cảm giác ấy khi nhận ra cha lại càng mãnh liệt, mãnh liệt bấy nhiêu. Trong giây phút cuối cùng trước sự ra đi của cha, tình cảm dồn nén bấy lâu nay của cậu bùng lên thật mãnh liệt, mãnh liệt: Cậu hét “Bố ơi” như xé ruột xé gan. Đó chính là “người cha” mà ông chờ đợi bấy lâu nay, tiếng gọi ấy đã khiến ông Sáu rơi nước mắt. Rồi nó chồm lên ôm chặt lấy ông Sáu, hôn lên tóc, lên vai, lên mặt, mũi và cả vết sẹo dài trên mặt ông. Hai chân nó quắp chặt lấy bố như không muốn để bố đi. Tất cả những việc làm đó chứng tỏ bé Thu rất yêu bố, một tình yêu mãnh liệt, chân thành và thiết tha. Tình yêu ấy được thể hiện một cách cảm động qua hoàn cảnh đầy biến động của chiến tranh.
Tác phẩm có cốt truyện đơn giản với các tình tiết được sắp xếp hợp lý, đưa người đọc đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác, đồng thời bộc lộ tính cách nhân vật. Chọn đúng người kể chuyện, chú Ba luôn ở bên cạnh hai cha con, chứng kiến toàn bộ câu chuyện nên câu chuyện được kể chân thực, xúc động. Ngôn ngữ kể chuyện có sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố miêu tả và biểu cảm làm cho câu chuyện không chỉ hấp dẫn bởi cốt truyện mà còn lay động bởi những suy nghĩ, trăn trở của người kể. Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật rất đặc sắc, nắm bắt tâm lí trẻ em tài tình, chân thực.
Thông qua nhân vật bé Thu, tác giả đã xúc động thể hiện tình phụ tử sâu nặng trong hoàn cảnh khắc nghiệt, đầy biến động của chiến tranh. Đồng thời cũng là lời khẳng định, chiến tranh dù có xảy ra cũng không thể làm cạn kiệt tình người, tình gia đình. Ngược lại, chính trong hoàn cảnh đó, tình cảm gia đình càng trở nên sâu sắc, tha thiết và cao quý hơn.
————————————————– – ——————-
Các bạn vừa tham khảo dàn ý và bài văn mẫu phân tích nhân vật bé Thu trong truyện ngắn chiếc lược ngà (Chương trình ngữ văn 9). Truy cập kho tài liệu Các bài văn mẫu lớp 9 để cập nhật thêm nhiều bài viết hay khác giúp các bạn rèn luyện kỹ năng viết, chuẩn bị tốt cho các bài thi, bài kiểm tra môn Ngữ Văn. Chúc các bạn học tốt!
